Mang song thai là một niềm hạnh phúc lớn đối với nhiều gia đình, nhưng cũng là một thách thức lớn đối với sức khỏe của người mẹ và thai nhi. Để đảm bảo sự phát triển tốt nhất cho cả hai bé, bà bầu cần chú ý đến chế độ dinh dưỡng hợp lý và cân đối. Bà bầu cần ăn gì và tránh ăn gì để cung cấp đủ năng lượng và chất dinh dưỡng cho cơ thể? Bài viết này sẽ giúp bạn trả lời những câu hỏi này và tư vấn cho bạn những mẹo về chế độ dinh dưỡng cho bà bầu mang song thai.
Mục lục
Nguyên tắc dinh dưỡng cho bà bầu mang song thai
Khi mang thai song thai, nguyên tắc dinh dưỡng cần được tuân thủ để đảm bảo sự phát triển và sức khỏe của cả hai thai nhi. Dưới đây là những nguyên tắc quan trọng:
Cung cấp lượng calo và chất dinh dưỡng đủ: Bà bầu mang song thai cần nhiều calo hơn so với bà bầu đơn thai. Tuy nhiên, lượng calo cần được điều chỉnh theo từng giai đoạn của thai kỳ và tình trạng sức khỏe cá nhân. Cần tư vấn với bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để xác định lượng calo cần thiết và chế độ ăn phù hợp.
Tăng cường việc tiêu thụ chất đạm: Chất đạm là thành phần quan trọng trong quá trình tăng trưởng và phát triển của thai nhi. Bà bầu cần bổ sung chất đạm từ các nguồn như thịt, cá, trứng, đậu, hạt và sữa sản phẩm.
Đảm bảo cung cấp canxi và sắt đầy đủ: Canxi và sắt là hai chất dinh dưỡng quan trọng giúp phát triển xương và hệ tiêu hóa của thai nhi. Cần bổ sung canxi từ sữa, sữa chua, phô mai và các loại rau xanh. Sắt có thể được tìm thấy trong thịt đỏ, gan, hạt, các loại đậu và các loại rau xanh lá màu đậm.
☛ Tìm hiểu: Mẹ bầu bị táo bón do uống canxi và sắt phải làm sao?
Uống đủ nước: Bà bầu mang song thai cần uống đủ lượng nước hàng ngày để duy trì sự cân bằng nước trong cơ thể. Uống nước tinh khiết, tránh các loại đồ uống có cồn và caffein.
Cân bằng dinh dưỡng: Đảm bảo một chế độ ăn cân bằng, bao gồm đủ các nhóm thực phẩm chính như rau củ, trái cây, ngũ cốc, thịt, cá, đậu và sản phẩm sữa. Tránh thức ăn nhanh, thức ăn có nhiều chất béo và đường.
Theo dõi tình trạng sức khỏe: Điều quan trọng là theo dõi sự phát triển của cả hai thai nhi thông qua các cuộc kiểm tra thai kỳ định kỳ và theo dõi sự tăng cân của bà bầu. Bác sĩ hoặc chuyên gia chăm sóc sức khỏe thai sản sẽ cung cấp hướng dẫn và tư vấn cụ thể cho từng trường hợp.
Ngoài ra, luôn lắng nghe cơ thể và tuân thủ các chỉ dẫn cụ thể từ bác sĩ và chuyên gia y tế để đảm bảo sự an toàn và sức khỏe tốt cho mẹ và hai bé.
Chế độ dinh dưỡng cho bà bầu mang song thai theo từng kỳ
Giai đoạn 3 tháng đầu
Ở giai đoạn 12 tuần đầu khi mang thai song, cần chú ý đến một số yếu tố dinh dưỡng quan trọng. Dưới đây là một hướng dẫn cụ thể cho giai đoạn này:
- Calo: Bà bầu nên tăng lượng calo từ 300-500 calo/ngày so với lượng calo cần thiết của bà bầu đơn thai. Điều này có thể được đạt bằng cách tăng khẩu phần ăn hoặc thêm các món ăn bổ sung vào chế độ ăn hàng ngày.
- Chất đạm: Bổ sung đủ lượng chất đạm từ các nguồn như thịt, cá, trứng, đậu, hạt và sữa sản phẩm. Chất đạm là thành phần quan trọng trong việc xây dựng mô và cơ bắp của bé.
- Canxi: Đảm bảo cung cấp đủ canxi cho sự phát triển xương của hai bé. Bà bầu có thể lấy canxi từ các nguồn như sữa, sữa chua, phô mai, hạt, và rau xanh như rau cải, rau chân vịt.
- Sắt: Bổ sung đủ sắt để đảm bảo sự hình thành máu cho cả mẹ và hai bé. Sắt có thể được tìm thấy trong thịt đỏ, gan, hạt và rau xanh lá.
- Chất béo lành mạnh: Đảm bảo cung cấp đủ chất béo lành mạnh từ các nguồn như dầu cây cỏ, dầu dừa, hạt chia và hạt lanh. Chất béo lành mạnh quan trọng cho sự phát triển não bộ của bé.
- Uống đủ nước: Hãy luôn uống đủ nước trong suốt ngày để duy trì sự cân bằng nước trong cơ thể và hỗ trợ quá trình tiêu hóa.
Giai đoạn 3 tháng giữa
Ở giai đoạn giữa (13-27 tuần) khi mang thai song, cần chú ý đến việc duy trì một chế độ dinh dưỡng cân bằng và đủ dinh dưỡng. Dưới đây là một hướng dẫn cụ thể cho giai đoạn này:
- Calo: Tiếp tục tăng lượng calo từ 300-500 calo/ngày so với lượng calo cần thiết của bà bầu đơn thai. Điều này có thể được đạt bằng cách tăng khẩu phần ăn hoặc thêm các món ăn bổ sung vào chế độ ăn hàng ngày.
- Chất đạm: Tiếp tục bổ sung đủ lượng chất đạm từ các nguồn như thịt, cá, trứng, đậu, hạt và sữa sản phẩm. Chất đạm là thành phần quan trọng trong việc xây dựng mô và cơ bắp của hai bé.
- Canxi: Tiếp tục đảm bảo cung cấp đủ canxi cho sự phát triển xương của hai bé. Bà bầu có thể lấy canxi từ các nguồn như sữa, sữa chua, phô mai, hạt, và rau xanh như rau cải, rau chân vịt.
- Sắt: Tiếp tục bổ sung đủ sắt để đảm bảo sự hình thành máu cho cả mẹ và hai bé. Sắt có thể được tìm thấy trong thịt đỏ, gan, hạt và rau xanh lá. ☛ Gợi ý: Bí quyết chọn sắt tốt, dễ uống, an toàn cho bà bầu
- Chất béo lành mạnh: Tiếp tục đảm bảo cung cấp đủ chất béo lành mạnh từ các nguồn như dầu cây cỏ, dầu dừa, hạt chia và hạt lanh. Chất béo lành mạnh quan trọng cho sự phát triển não bộ của bé.
- Các loại thực phẩm giàu chất xơ: Bà bầu cần tăng cường lượng chất xơ trong chế độ ăn để duy trì sự tiêu hóa tốt và ngăn ngừa táo bón. Hãy tìm thực phẩm giàu chất xơ như rau xanh, quả tươi, hạt và ngũ cốc nguyên hạt.
- Uống đủ nước: Hãy tiếp tục uống đủ nước trong suốt ngày để duy trì sự cân bằng nước trong cơ thể và hỗ trợ quá trình tiêu hóa.
Giai đoạn 3 tháng cuối
Ở giai đoạn cuối (28 tuần trở đi) khi mang thai song, cần đặc biệt chú trọng đến chế độ dinh dưỡng để đảm bảo sự phát triển và tăng trưởng tốt của cả mẹ và hai bé. Dưới đây là một số lưu ý cụ thể cho giai đoạn này:
- Calo: Tiếp tục tăng lượng calo từ 300-500 calo/ngày so với lượng calo cần thiết của bà bầu đơn thai. Điều này giúp đáp ứng nhu cầu năng lượng tăng cao trong giai đoạn cuối thai kỳ.
- Chất đạm: Bổ sung đủ chất đạm từ các nguồn như thịt, cá, trứng, đậu, hạt và sữa sản phẩm. Chất đạm là yếu tố quan trọng để hỗ trợ sự phát triển cơ bắp, hệ thần kinh và hệ miễn dịch của hai bé.
- Canxi: Đảm bảo cung cấp đủ canxi để hỗ trợ sự phát triển xương và răng của hai bé. Sữa, sữa chua, phô mai, hạt, và rau xanh như rau cải, rau chân vịt là các nguồn giàu canxi.
- Sắt: Tiếp tục bổ sung đủ sắt để đảm bảo sự hình thành máu cho mẹ và hai bé. Sắt có thể tìm thấy trong thịt đỏ, gan, hạt và rau xanh lá.
- Chất béo lành mạnh: Bổ sung chất béo lành mạnh từ các nguồn như dầu cây cỏ, dầu dừa, hạt chia và hạt lanh. Chất béo lành mạnh hỗ trợ phát triển não bộ và hệ thần kinh của hai bé.
- Các loại thực phẩm giàu chất xơ: Tiếp tục tăng cường lượng chất xơ trong chế độ ăn để duy trì sự tiêu hóa tốt và ngăn ngừa táo bón. Rau xanh, quả tươi, hạt và ngũ cốc nguyên hạt là những nguồn giàu chất xơ.
- Uống đủ nước: Hãy tiếp tục uống đủ nước trong suốt ngày để duy trì cân bằng nước trong cơ thể và hỗ trợ quá trình tiêu hóa.
- Hạn chế các thực phẩm không an toàn cho thai nhi và tránh thực phẩm có nguy cơ gây nhiễm khuẩn, như thực phẩm chưa chín hoặc thủy tinh.
- Ưu tiên lựa chọn các loại thực phẩm giàu axit folic, như rau xanh lá, lúa mạch, đậu và cam quýt, để hỗ trợ sự phát triển não bộ của hai bé.
Lưu ý rằng mỗi bà bầu mang song có nhu cầu dinh dưỡng riêng, do đó, luôn tốt nhất khi tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để nhận được hướng dẫn cụ thể và phù hợp với tình trạng sức khỏe của bạn.
Những sai lầm về chế độ ăn uống cho bà bầu mang song thai
1. Nhịn ăn khi ốm nghén
Tình trạng bị nôn ói do ốm nghén thường xuyên xảy ra khi mang thai khiến nhiều mẹ bầu khó chịu, mệt mỏi. Nhiều người cho rằng, khi nhịn ăn, cơ thể không được nạp thức ăn sẽ không bị nôn ói nữa. Tuy nhiên, điều này ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe của cả mẹ và thai nhi, có thể khiến mẹ suy kiệt và thai nhi chậm phát triển.
Trong thực tế, nhịn ăn có thể làm tăng cảm giác ốm nghén và không cung cấp đủ dinh dưỡng cho mẹ và thai nhi.
Đối với những người mang bầu mang song thai và gặp phải cảm giác ốm nghén, việc duy trì việc ăn uống là rất quan trọng. Thay vì nhịn ăn, hãy thử những biện pháp sau đây:
- Ăn nhẹ và thường xuyên: Chia chế độ ăn thành nhiều bữa nhỏ trong ngày. Hãy chọn những thực phẩm nhẹ nhàng, dễ tiêu và giàu chất dinh dưỡng như các loại rau xanh, trái cây tươi, ngũ cốc nguyên hạt, protein và chất béo lành mạnh.
- Tránh các mùi và thức ăn kích thích: Nếu có một mùi hay thức ăn gây cảm giác ốm nghén, hãy tránh tiếp xúc với nó và tìm cách giảm thiểu tiếp xúc với các tác nhân gây kích thích.
- Uống đủ nước: Đảm bảo cung cấp đủ nước cho cơ thể bằng cách uống đủ nước trong ngày. Bạn có thể thử uống nước ấm hoặc nước có chứa đường để giúp giảm cảm giác ốm nghén.
2. Ăn cho ba người
Suy nghĩ “mang thai đôi là ăn cho ba người” là một quan niệm không chính xác về chế độ ăn uống trong thai kỳ đôi. Mặc dù việc cung cấp đủ dinh dưỡng cho mẹ và thai nhi là quan trọng, nhưng việc ăn quá nhiều và tăng cân quá mức có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.
Việc tăng cân quá nhiều trong thai kỳ đôi có thể tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, các vấn đề về tim mạch, đột quỵ, vô sinh thứ phát, trầm cảm và cả một số dạng ung thư khác. Thai nhi quá to cũng có thể làm tăng khó khăn trong quá trình chuyển dạ.
Điều quan trọng là duy trì một chế độ ăn uống cân đối và đáp ứng đủ nhu cầu dinh dưỡng cho cả mẹ và thai nhi, thay vì ăn quá nhiều. Bạn nên tư vấn với bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để có một chế độ ăn hợp lý và cân đối, dựa trên nhu cầu dinh dưỡng riêng của bạn và theo sự phát triển của thai nhi.
Ngoài ra, việc duy trì một lối sống lành mạnh và thực hiện việc vận động thể lực cũng rất quan trọng để giữ được trọng lượng cân đối và giảm nguy cơ các vấn đề sức khỏe liên quan.
☛ Gửi bạn: Bật mí cách ăn vào con không vào mẹ
3. Bổ sung dư thừa vitamin và dưỡng chất
Khi mang thai đôi, không nên tự ý bổ sung thừa vitamin và dưỡng chất mà không có sự chỉ định của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng. Việc bổ sung thừa vitamin và dưỡng chất không chỉ không mang lại lợi ích cho sức khỏe mẹ và thai nhi mà còn có thể gây hại.
Các loại vitamin trước khi sinh cần được uống đúng lượng và đúng tần suất, bởi đây là một phần rất quan trọng đối với sức khỏe thai kỳ và sức khỏe của em bé. Dù vậy, việc nạp thêm vitamin và các chất bổ sung có thể gây rủi ro như hạn bổ sung acid folic liều cao từ 1000 mcg kéo dài có thể gia tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim trên bệnh nhân tim mạch, tăng nguy cơ ung thư phổi, trẻ sinh ra dễ mắc bệnh tự kỷ; dư thừa sắt thì có thể làm tăng nguy cơ xơ gan, cản trở tạo máu bình thường ở thai nhi; quá nhiều vitamin A dẫn tới vàng da, vàng mắt, dị tật thai nhi…
Các loại vitamin và khoáng chất cần thiết cho mẹ và thai nhi trong thai kỳ đôi thường có thể được đáp ứng thông qua chế độ ăn uống cân đối và đa dạng.
Chế độ dinh dưỡng cho bà bầu mang song thai là một yếu tố quan trọng để đảm bảo sức khỏe và phát triển của cả mẹ và bé. Bà bầu mang song thai cần chú ý tăng cường năng lượng, protein, canxi, sắt, axit folic và các vitamin khác theo khuyến cáo của bác sĩ. Ngoài ra, bà bầu cũng nên hạn chế ăn các thực phẩm có nguy cơ gây dị ứng, tránh rượu, thuốc lá và các chất kích thích khác. Bằng cách tuân thủ một chế độ dinh dưỡng hợp lý và cân đối, bà bầu mang song thai sẽ có một thai kỳ khỏe mạnh và an toàn.