Axit folic được biết đến là một trong số các vi chất quan trọng cần thiết bổ sung trong quá trình mang thai. Thiếu axit folic trong quá trình mang thai gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng cho mẹ và bé. Bởi vậy mà các mẹ bầu rất quan tâm và đôi khi dẫn tới việc bổ sung quá nhiều axit folic vào cơ thể mà không nhận ra, việc làm này có thể dẫn tới những nguy cơ sức khỏe. Vậy dấu hiệu nhận biết thừa axit folic là gì?
Mục lục
Axit folic cần thiết ra sao?
Axit folic là một loại vitamin B9 quan trọng trong sự phát triển của hệ thần kinh và cơ thể, đặc biệt là trong thai kỳ. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng bổ sung axit folic cho bà bầu có thể giảm nguy cơ sinh non và các vấn đề liên quan đến đường tiêu hóa, tim mạch và hệ thống thần kinh của trẻ. Ngoài ra, axit folic cũng có tác dụng giúp phòng ngừa thiếu máu (anemia) ở bà bầu.
Thiếu hụt axit folic trong thai kỳ có thể gây ra các vấn đề sức khỏe cho thai nhi, bao gồm các khuyết tật ống thần kinh (NTD), đặc biệt là bệnh Spina bifida, khiến cho ống sống lưng của thai nhi không hoàn thành phát triển, gây ra các vấn đề liên quan đến thần kinh và cơ bắp. Do đó, bổ sung axit folic đóng vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa các khuyết tật ống thần kinh và các vấn đề sức khỏe khác liên quan đến thai kỳ.
Uống bổ sung axit folic là một việc làm ưu tiên hàng đầu khi mang thai vì axit folic là một loại vitamin B quan trọng đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của thai nhi. Việc bổ sung đầy đủ axit folic giúp giảm nguy cơ các khuyết tật ống thần kinh, giảm nguy cơ sinh non, thiếu máu thai nhi, và các vấn đề khác liên quan đến thai kỳ.
Một nghiên cứu tiên tiến về tác dụng của axit folic trong thai kỳ là nghiên cứu của Cục Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) được công bố vào năm 2016. Nghiên cứu này đã cho thấy rằng bổ sung axit folic trước và trong thai kỳ giảm nguy cơ các khuyết tật ống thần kinh và bệnh tim bẩm sinh ở trẻ sơ sinh. Nghiên cứu này đã được thực hiện trên 6.262 trường hợp trẻ sơ sinh với 2.606 trường hợp bị khuyết tật ống thần kinh và 1.824 trường hợp bị bệnh tim bẩm sinh.
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng phụ nữ bổ sung axit folic ít nhất 4 tuần trước khi có thai và tiếp tục trong 8 tuần đầu tiên của thai kỳ có nguy cơ ít hơn gần 50% để sinh con bị khuyết tật ống thần kinh và bệnh tim bẩm sinh so với những người không bổ sung axit folic. Nghiên cứu này cho thấy rằng bổ sung axit folic trong thai kỳ là một biện pháp đơn giản và hiệu quả để giảm nguy cơ các khuyết tật ống thần kinh và bệnh tim bẩm sinh ở trẻ sơ sinh.
Axit folic cũng hỗ trợ quá trình tạo máu, giúp bà bầu giữ được sức khỏe tốt hơn và đảm bảo sự phát triển bình thường của thai nhi. Theo khuyến cáo của các chuyên gia y tế, bà bầu nên bổ sung 400-600 microgram axit folic mỗi ngày trước khi mang thai và trong 12 tuần đầu tiên của thai kỳ.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng uống quá liều axit folic cũng có thể gây hại, gây ra các vấn đề sức khỏe. Do đó, nên tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ và uống đúng liều lượng được khuyến cáo.
➤ Đọc chi tiết: Tầm quan trọng của việc bổ sung axit folic cho bà bầu
Dư thừa axit folic có nguy hiểm không?
Axit folic cần thiết khi mang thai như vậy, liệu bổ sung nhiều quá thì có tốt hay không?
Cũng giống như bất kỳ thực phẩm hay dinh dưỡng nào khác, dù tốt tới mấy nhưng nếu lạm dụng chúng và bổ sung quá nhiều, dẫn tới dư thừa thì cũng không phải là tốt, thậm chí còn có thể mang tới những tác dụng phụ không mong muốn, và việc bổ sung dư thừa axit folic cho bà bầu cũng vậy.
Lượng axit folic bổ sung thừa sẽ được đào thải ra bên ngoài, tình trạng này nếu ở mức độ nhẹ không gây nguy hiểm nhưng lại là việc làm lãng phí.
Tuy nhiên, những trường hợp bổ sung quá liều acid folic có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe, bà bầu thừa axit folic có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và thai nhi, bao gồm:
Tăng nguy cơ các vấn đề sức khỏe cho mẹ: Dư thừa axit folic có thể gây ra một số tác dụng phụ như mệt mỏi, buồn nôn, táo bón và khó ngủ. Nếu bà bầu uống quá nhiều axit folic, điều này có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ, ví dụ như làm tăng nguy cơ tăng huyết áp và đột quỵ.
Gây ra các vấn đề cho thai nhi: tăng nguy cơ cháy rụi não, tăng nguy cơ bệnh tim bẩm sinh và rối loạn tâm lý cho trẻ sau này.
Vì vậy, bà bầu nên tuân thủ liều lượng axit folic được khuyến cáo và không nên tự ý tăng liều mà không có chỉ định của bác sĩ.
➤ Đọc thêm: Dư thừa axit folic khi mang bầu làm tăng nguy cơ trẻ tự kỷ
Dấu hiệu thừa axit folic mẹ bầu nên biết
Axit folic là một loại vitamin B cần thiết cho sự phát triển của hệ thần kinh và mô tế bào trong cơ thể. Tuy nhiên, dư thừa axit folic trong cơ thể cũng có thể gây ra những vấn đề sức khỏe. Dưới đây là một số dấu hiệu thừa axit folic mẹ bầu cần biết:
1. Mệt mỏi
Việc dư thừa axit folic có thể gây ra mệt mỏi cho bà bầu do nó ảnh hưởng đến quá trình hấp thụ vitamin B12. Axit folic và vitamin B12 đều đóng vai trò quan trọng trong quá trình sản xuất tế bào máu và chức năng thần kinh. Tuy nhiên, việc dư thừa axit folic sẽ làm cho các tế bào trong cơ thể bà bầu sử dụng vitamin B12 một cách không hiệu quả hơn, do đó dẫn đến mệt mỏi và các triệu chứng khác liên quan đến thiếu máu.
Ngoài ra, cũng có thể có những nguy cơ khác nếu bà bầu uống quá nhiều axit folic trong thời gian dài, như làm tăng nguy cơ vỡ ống thần kinh của thai nhi và ảnh hưởng đến chức năng thận. Vì vậy, bà bầu nên tìm hiểu kỹ về liều lượng axit folic cần thiết và nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc bổ sung nào.
2. Khó ngủ
Dư thừa axit folic không gây ra tình trạng khó ngủ trực tiếp, tuy nhiên, có thể có một số yếu tố liên quan. Ví dụ, nếu một bà bầu bổ sung axit folic vào ban đêm, nó có thể gây ra khó ngủ do tác dụng kích thích của axit folic. Ngoài ra, tình trạng lo lắng, căng thẳng trong quá trình mang thai cũng có thể gây khó ngủ.
Tuy nhiên, cũng có những nghiên cứu cho thấy việc bổ sung axit folic có thể có tác dụng tốt đến giấc ngủ. Axit folic tham gia vào quá trình tổng hợp hợp chất serotonin, một chất dẫn truyền thần kinh quan trọng trong cơ thể có vai trò quan trọng trong việc điều tiết giấc ngủ. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng việc bổ sung axit folic để cải thiện giấc ngủ cần được thực hiện dưới sự giám sát của bác sĩ và không được tự ý sử dụng.
3. Rối loạn tâm lý
Một số nghiên cứu cho thấy dư thừa axit folic có thể gây ra rối loạn tâm lý, tăng nguy cơ lo âu, trầm cảm và các vấn đề liên quan đến tâm lý khác.
Nếu người chồng cảm thấy vợ của mình có các triệu chứng rối loạn tâm lý, bạn nên đưa cô ấy đến bác sĩ để được khám và tư vấn thêm về các phương pháp điều trị và chăm sóc.
4. Tăng cân
Một số nghiên cứu cho thấy bổ sung axit folic quá liều có thể gây tăng cân không mong muốn cho bà bầu. Trong một số trường hợp, bổ sung axit folic có thể kèm theo việc bổ sung thêm các thành phần khác, chẳng hạn như vitamin B12 và sắt. Những thành phần này có thể tăng cường hấp thu chất dinh dưỡng và cũng có thể dẫn đến tăng cân trong một số trường hợp.
Bên cạnh đó, trong quá trình mang thai, cơ thể bà bầu sẽ tăng cân tự nhiên để cung cấp dinh dưỡng cho thai nhi phát triển. Do đó, tăng cân trong quá trình mang thai là một hiện tượng bình thường và cần thiết, nhưng bà bầu nên đảm bảo cân nặng tăng trong giới hạn cho phép để tránh gây ảnh hưởng đến sức khỏe của mình và của thai nhi.
5. Táo bón
Hiện tại chưa có nghiên cứu cụ thể chỉ ra rõ ràng về mối quan hệ giữa dư thừa axit folic và táo bón ở bà bầu. Tuy nhiên, nếu bà bầu bổ sung quá nhiều axit folic mà không đủ uống nước hoặc không có chế độ ăn uống và lối sống lành mạnh, điều này có thể gây ra táo bón.
Ngoài ra, việc sử dụng các loại thuốc bổ sung axit folic thường kèm theo các thành phần khác có thể gây ra tác dụng phụ như táo bón, do đó bà bầu nên tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ về liều lượng và cách sử dụng thuốc.
Để tránh táo bón, bà bầu nên duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh, uống đủ nước và tập thể dục đều đặn.
6. Giảm hấp thu vitamin B12
Bổ sung acid folic quá liều trong thời gian dài có thể che giấu sự thiếu hụt vitamin B12 ở một số người. Vitamin B12 rất quan trọng trong việc hỗ trợ chức năng tế bào thần kinh, sản xuất tế bào máu, và duy trì hệ thống miễn dịch của cơ thể. Tuy nhiên, quá nhiều acid folic có thể giảm sự hấp thụ vitamin B12 và che giấu sự thiếu hụt vitamin B12.
Nếu một người bị thiếu hụt vitamin B12 và tiếp tục bổ sung acid folic quá liều, họ có thể không biết được về sự thiếu hụt này và không điều trị kịp thời, dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Do đó, nên tìm kiếm lời khuyên từ bác sĩ trước khi bổ sung acid folic, đặc biệt là trong trường hợp có dấu hiệu của thiếu hụt vitamin B12.
Mẹ bầu cần làm gì nếu dư thừa axit folic?
Nếu mẹ bầu đã bổ sung quá liều axit folic, cần đến bác sĩ để được tư vấn và xác định liệu trường hợp của mẹ bầu có cần điều trị hay không. Bác sĩ có thể yêu cầu kiểm tra nồng độ axit folic và Vitamin B12 trong máu để đánh giá tình trạng sức khỏe của mẹ bầu.
Nếu mẹ bầu bị thừa axit folic do uống quá liều các loại thực phẩm chứa axit folic hoặc uống thêm các loại thực phẩm chứa axit folic nữa thì nên hạn chế uống các thực phẩm này và tìm cách cân bằng chế độ ăn uống hợp lý để tránh thừa axit folic trong thời gian tiếp theo.
Trong trường hợp mẹ bầu thừa axit folic do dùng thuốc, cần ngừng sử dụng thuốc và tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn điều trị, bởi vì dư thừa axit folic cũng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và thai nhi.
Để phòng tránh thừa axit folic khi mang thai, các bà bầu cần tuân thủ những lời khuyên sau:
- Tư vấn với bác sĩ: Trước khi bắt đầu bổ sung axit folic, hãy tư vấn với bác sĩ của bạn để đảm bảo liều lượng phù hợp.
- Theo dõi liều lượng: Theo dõi liều lượng axit folic bạn đang bổ sung và tránh uống quá liều.
- Không bổ sung axit folic độc lập: Không sử dụng các loại thực phẩm bổ sung axit folic hoặc các loại vitamin khác nếu không được khuyến nghị bởi bác sĩ.
- Ăn đa dạng: Các bà bầu nên có một chế độ ăn đa dạng, bao gồm các loại thực phẩm chứa axit folic tự nhiên như rau xanh, trái cây, đậu và thịt.
- Kiểm tra vitamin: Nếu bạn đã sử dụng các loại vitamin khác, hãy kiểm tra xem chúng có chứa axit folic hay không và tránh sử dụng các loại vitamin bổ sung axit folic nếu không cần thiết.
- Tư vấn khi sử dụng thuốc: Tránh sử dụng các loại thuốc chứa axit folic hoặc các loại thuốc khác mà không được tư vấn bởi bác sĩ.
- Ngoài ra, để đảm bảo sự an toàn cho sức khỏe của mẹ và em bé, các bà bầu nên thường xuyên thăm khám và tư vấn với bác sĩ trong suốt quá trình mang thai.
Trên đây là những thông tin mẹ bầu cần biết về axit folic và tình trạng dư thừa axit folic trong quá trình mang thai. Nếu còn bất cứ thắc mắc nào về các vấn đề khi mang thai và chăm con, các bạn có thể tìm hiểu các bài viết khác trên procarevn.vn hoặc gọi điện đến tổng đài 0964.666.152 để được tư vấn miễn phí.
